Nowy rok 2017 rozpoczynamy od merytorycznej debaty poświęconej  wdrażaniu nowych uregulowań prawnych oraz wypracowaniu nowych rozwiązań systemowych, które
w znaczącym stopniu pomogą w naszej codziennej pracy.  W dniach 2-4 lutego 2017r. odbyła się IX Ogólnopolska  konferencja „Gospodarka odpadami w nowych warunkach prawnych oraz perspektywie Circular Economy Package”. W tym roku organizowana była w nowej formule i stroną organizacyjną konferencji zajmowało się Biuro Izby w Warszawie.
W konferencji udział wzięło ok. 100 przedstawicieli przedsiębiorstw komunalnych i samorządów z całej Polski. W tym samym terminie równolegle do konferencji Izba zorganizowała w Krakowie szkolenie dedykowane księgowym branży odpadowej z zakresu zamian w podatkach VAT i CIT w roku 2017, funduszu rekultywacyjnego w świetle ustawy o CIToraz nowych form wykroczeń podatkowych.

Konferencję otworzył Tomasz Uciński – Prezes Zarządu Krajowej Izby Gospodarki Odpadami, Henryk Kultys- Prezes Zarządu Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania w Krakowie oraz goście honorowi krakowskiego spotkania: Tadeusz Trzmiel- I Zastępca Prezydenta Miasta Krakowa i Andrzej Porawski – Dyrektor Biura Związku Miast Polskich.

Część merytoryczną konferencji rozpoczął wykład Mec. dr Jakuba Górskiego oraz Mec Eweliny Rumak z  Kancelarii Adwokatów i Radców Prawnych T. Studnicki, K. Pleszka,  Z. Ćwiąkalski, J. Górski Sp.k. poświęcony ostatniej nowelizacji Prawa Zamówień Publicznych. Szeroki aspekt zagadnień prawnych związanych z ostatnią nowelizacją ustawy Prawo Zamówień Publicznych wzbudził ożywioną dyskusję uczestników  spotkania. Przede wszystkim dotyczyła ona procedury zamówień in-house i spełnienia przez spółkę komunalną warunków wynikających z przepisów czyli świadczenia przez spółkę komunalną ponad 90 proc. działalności na rzecz macierzystej gminy i sposobów liczenia tego udziału procentowego.

Następnie Dr Johann Mayr- Krajowy Koordynator ARGE Stowarzyszenia Gospodarki Odpadami w Austrii zaprezentował referat, pt. „Gospodarka odpadami w krajach Unii Europejskiej –  Perspektywy branży w dobie  Circular Economy Package?. Na przykładzie organizacji systemu gospodarki odpadami w Austrii przedstawił zebrany oparty na selektywnej zbiórce odpadów komunalnych u źródła system gospodarki odpadami, który stawia ten kraj  w czołówce krajów legitymujących się obecnie najwyższymi poziomami recyklingu i odzysku odpadów komunalnych. Austria dokonała szczegółowej analizy finansowej kosztów realizacji celów zawartych w pakiecie Circural Economy Package dotyczącego recyklingu i odzysku odpadów na poziomie 65% do roku 2030. Wynika z niej, że zrealizowanie ambitnych celów CEP będzie dla Austrii niezmiernie trudne. Głównym powodem problemów jest konieczność poniesienia przez Austrię wysokich nakładów finansowych niezbędnych do realizacji celów gospodarki o obiegu zamkniętym. Nie jest to opinia optymistyczna dla Polski, która jest obecnie na dużo niższym poziomie   zaawansowania technologicznego. W  opinii Johanna Mayra system gospodarki odpadami w Polsce wymaga nader pilnych rozwiązań systemowych, jak, np.: prawne uregulowanie kwestii  odpowiedzialności producentów za pełne koszty zbiórki i zagospodarowania wprowadzanych na rynek opakowań, gwarancja poziomu ceny minimalnej za surowce wtórne gwarantująca opłacalność ich zbiórki i recyklingu. Podkreślił on także kwestię  konieczności pilnej i stałej edukacji społeczeństwa. Z doświadczeń austriackich wynika, że zmiana mentalności i nawyków mieszkańców jest procesem długofalowym. Dodatkowo doświadczenia austriackie potwierdzają stanowisko krajów skandynawskich, mówiące o tym, że odzysk energetyczny odpadów jest istotną i nieodzowną częścią zamykającą system gospodarki odpadami dążący do maksymalnego ograniczenia składowania odpadów na składowiskach.

Z bardzo dużym zainteresowaniem uczestników konferencji spotkał się wykład prof. dr hab. Witolda Modzelewskiego – Radcy Prawnego  w Kancelarii Instytutu Studiów Podatkowych Sp. z o.o. Modzelewski i Wspólnicy. W porywającym wykładzie  na temat odpowiedzialności Członków Zarządu i Głównych Księgowych za zobowiązania podatkowe po 1 stycznia 2017r. przedstawił zgromadzonym planowane w nowelizacji kodeksu karnego zaostrzenia kar za przestępstwa oraz wykroczenia skarbowe. Nowe przepisy wejdą w życie 1 marca br. i zmieniają one radykalnie zakres odpowiedzialności  finansowej  kierujących spółkami.

W konferencji udział wzięli przedstawiciele organizacji samorządowych. Andrzej Porawski – Dyrektor Biura Związku Miast Polskich reprezentujący na konferencji zarówno związek Miast Polskich jak i Związek Gmin Wiejskich RP poinformował zebranych o stanowisku samorządów wobec rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie szczegółowego sposobu selektywnego zbierania wybranych frakcji odpadów oraz poinformował o podjętej przez organizacje samorządowe inicjatywie dotyczącej zmiany ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w sprawach dotyczących opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Reprezentujący na spotkaniu Unię Metropolii Polskich Rafał Jaworski – Kierownik Działu Gospodarki Odpadami Urzędu Miasta Gdańska również odniósł się do rozporządzenia w sprawie szczegółowego sposobu selektywnej zbiórki wybranych frakcji odpadów, zamówień in-house, a także poparł prezentowany przez Johana Mayra pogląd, że spalarnie odpadów nie pozostają w sprzeczności z gospodarką w obiegu zamkniętym, lecz jako instalacje zapewniające odzysk energii z odpadów, stanowią domknięcie systemu gospodarowania odpadami w Gminie.

Drugi dzień konferencji rozpoczął wyjazd do bazy Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania  w Krakowie. Poziom  krakowskiego Zakładu docenili  goście zarówno z kraju jak i  za granicy. W bloku popołudniowym Piotr Hossa- Radca Prawny KIGO omówił rozporządzenie Ministra Środowiska ws. szczegółowego sposobu selektywnego zbierania wybranych frakcji odpadów, zaś Krzysztof Bałanda – Prezes Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania w Warszawie – reprezentujący Zarząd KIGO  w organizacji  Municipal Waste Europe, do której od lat należy nasza Izba, przedstawił referat, pt. „Co nowego w Komisji Europejskiej? Definicja odpadu komunalnego, gospodarka odpadami w dobie Circular Economy Package”. Udział KIGO w pracach MWE jest niezmiernie ważny mając na uwadze fakt, że nie jest łatwo pogodzić interesy krajów starej UE zaawansowanej w zakresie gospodarki odpadami z interesami nowych krajów, budujących swoje systemy. Ponadto wiele wdrożonych działań w krajach starej UE czyni przygotowanie do Gospodarki w Obiegu Zamkniętym znacznie łatwiejszym niż dla Polski. Kluczowym założeniem polityki odpadowej na rok 2017 jest szybkie wdrożenie pakietu legislacyjnego w zakresie odpadów, będące kluczem do skokowego startu inwestycji w celu większego i lepszego recyklingu w UE.

W związku z powyższym, w dniu 26 stycznia 2017r. skierowany został raport KE do Parlamentu Europejskiego dotyczący implementacji  pod tytułem „Circular Economy Action Plan”. Kolejna inicjatywa przekazana Parlamentowi Europejskiemu w styczniu 2017 dotyczy roli ?Waste-to-Energy? w gospodarce cyrkulacyjnej. Najważniejsze jest stwierdzenie, że odzysk energii z odpadów wspiera realizację celów ekonomicznych związanych z Gospodarką Cyrkulacyjną. Otwiera to możliwości realizacji projektów termicznego unieszkodliwiania odpadów w Polsce z jednym wymogiem  – pełnej kogeneracji.

Finansowaniu selektywnej zbiórki odpadów przez przemysł opakowaniowy poświęciła swój wykład Magdalena Dziczek – Dyrektor Biura, Członek Zarządu Związku Pracodawców Przemysłu Opakowań i Produktów w Opakowaniach EKO-PAK.  Wskazała, że obecnie funkcjonujący system jest nieefektywny i wymaga pilnych zmian zaś rozszerzona odpowiedzialność producenta najlepszym i najbardziej efektywnym narzędziem wspierającym zagospodarowanie odpadów opakowaniowych. Należy precyzyjne zdefiniować rodzaje kosztów pokrywanych przez producentów oraz określić  zoptymalizowany koszt zadań operacyjnych w zakresie zagospodarowania odpadów (np. koszt referencyjny) w oparciu o rzeczywisty koszt wycofania z użytku poszczególnych produktów. Producenci powinni pokrywać koszty osiągnięcia obowiązującego poziomu/celu ustanowionego przez prawo oraz powinien zostać ustalony wspólny poziom dla recyklingu i przygotowania do ponownego użycia (odrębny cel ponownego użycia jest nierealny).

Mec. Dawid Dziendziela, Radca Prawny w Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna Sp. K. przedstawił założenia ustawy z dnia 9 czerwca 2016r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami dotyczące wynagradzania Członków Zarządu  oraz zagadnienia objmujace odpowiedzialność Członków Zarządu Spółki z o.o.

Jak ważna jest rola spółki  komunalnej  w kreowaniu polityki środowiskowej gminy przedstawiły w swoim wystąpieniu ekspertki dr hab. inż. Agnieszka Generowicz z Politechniki  Krakowskiej oraz  Prof. dr hab. Józefa Famielec z Uniwersytetu  Ekonomicznego  w Krakowie

Na konferencji zaprezentowali się także sponsorzy naszego spotkania. Sponsor główny krakowskiego spotkania  firma EKOCEL należąca do międzynarodowej Grupy Zoeller największego producenta śmieciarek w Polsce. NORD Partner Sp. z o.o. oraz  Gothaer TU SA przedstawili uczestnikom kwestie związane z ubezpieczeniem spółek komunalnych i Zarządu, w szczególności  w świetle ?ustawy kominowej?.

Bardzo dziękujemy za udział w naszym krakowskim spotkaniu i zapraszamy Wszystkich Państwa do współpracy w naszych kolejnych konferencjach i szkoleniach.

Ewa Rakowska

Dyrektor Biura

Krajowa Izba Gospodarki Odpadami