Konferencja branży gospodarki odpadami, pt. „System gospodarki odpadami Jak pozyskać wymagane poziomy odzysku i recyklingu odpadów”, poświęcona wdrażaniu nowych regulacji prawnych oraz wypracowaniu nowych rozwiązań systemowych miała miejsce w dniach 24-26 stycznia 2019r. w hotelu QUBUS w Krakowie. Organizatorem było Krajowa Izba Gospodarki Odpadami oraz Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania w Krakowie.

W konferencji udział wzięło niemal 150 przedstawicieli przedsiębiorstw komunalnych i samorządów z całej Polski. Otwarcia konferencji dokonał Tomasz Uciński – prezes Zarządu Krajowej Izby Gospodarki Odpadami, który witając przybyłych gości poprosił o zabranie głosu przez gości honorowych, którzy zaszczycili swoją obecnością nasze spotkanie: Jacka Majchrowskiego – Prezydenta Miasta Krakowa, który podziękował  przybyłym za organizację kolejnej debaty odpadowej w Krakowie oraz Pawła Ciećkę – Głównego Inspektora Środowiska, który wskazał na wzorcowy system gospodarki odpadami w Mieście Krakowie. Głos zabrali również Henryk Kultys – prezes Zarządu Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania w Krakowie oraz reprezentanci organizacji samorządowych w Polsce, z którymi KIGO od lat intensywnie współpracuje: Leszek Świętalski – Sekretarz Generalny Związku Gmin Wiejskich RP  i Andrzej Porawski – Dyrektor Biura Związku Miast Polskich, którzy podkreślili jak ważna jest współpraca pomiędzy samorządem a przedsiębiorcami wykonującymi zadania w gospodarce komunalnej.

Konferencję rozpoczął wykład Ministra Pawła Ciećki poświęcony roli Głównej Inspekcji Ochrony Środowiska w gospodarce odpadami, prezentując nowe uprawnienia i narzędzia kontrolne inspektorów oraz nowe instrumenty sankcyjne w inspekcji środowiska. Następnie Aleksander Sobolewski – Dyrektor Instytutu Chemicznej Przeróbki Węgla omówił perspektywy zagospodarowania frakcji palnej odpadów w Polsce. W tym miejscu Tomasz Uciński – Prezes Zarządu Izby odczytał także list skierowany do uczestników konferencji z Departamentu Energii Odnawialnej i Rozproszonej Ministerstwa Energii, Termiczne przetwarzanie odpadów przyczynia się do ograniczania dwóch problemów gospodarczych : zagospodarowania odpadów oraz pokrycia zapotrzebowania na energię, wpisuje się także w ideę gospodarki o obiegu zamkniętym. Odpady powinny być wykorzystywane w możliwie najmniejszej odległości od ich powstania. Jak wiadomo w Polsce istnieje duży strumień odpadów kalorycznych, który mógłby stanowić energetyczne paliwo alternatywne, z uwagi na posiadającą wartość opałową powyżej 6 MJ/kg. Zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Gospodarki z 2015r. w sprawie dopuszczania odpadów do składowania na składowiskach, nie ma możliwości, aby takie odpady były gromadzone w ten sposób. A obecne przepisy prawa nie dają możliwości w pełni wykorzystać paliw alternatywnych na cele energetyczne. Należy stworzyć możliwość lokalnego wykorzystania odpadów mających znaczną wartość energetyczną w ramach klastrów energii. Wykorzystanie paliwa alternatywnego wytworzonego z odpadów kalorycznych, w procesie wysokoefektywnego technologicznie odzysku energetycznego w miejscu jego powstania, spełniałoby przesłanki dotyczące Gospodarki o Obiegu Zamkniętym i byłoby zgodne z hierarchią postępowania z odpadami. Lokalne zagospodarowanie odpadów na obszarach posiadających ku temu odpowiednie warunki zagwarantowałoby odpowiednie i pewne dostawy taniej energii. Wydaje się, iż racjonalnym byłoby czyste spalanie odpadów w miejscu ich wytworzenia i dostarczenie potrzebnej energii do mieszkańców. Krajowa Izba Gospodarki Odpadami od lat optuje za takim rozwiązaniem i w pełni popiera stanowisko Ministerstwo Energii i działania w ramach „ustawy kogeneracyjnej”, która umożliwiają  władzom  lokalnym wykorzystanie  miejscowych zasobów energetycznych w postaci odpadów i wychodzi na przeciw potrzebom przedsiębiorstw gospodarki odpadami, którym nie zaproponowano innych konkretnych alternatyw dotyczących zagospodarowania olbrzymiej nadwyżki frakcji palnej odpadów – mówił Tomasz Uciński.

Co nowego w Europie i Komisji Europejskiej?

Gospodarkę odpadami w krajach Unii Europejskiej, z uwzględnieniem przede wszystkim  modeli rozszerzonej odpowiedzialności producentów na przykładzie krajów europejskich, przybliżył zebranym dr Johann Mayr – Krajowy Koordynator ARGE Stowarzyszenia Gospodarki Odpadami w Austrii i jednocześnie przedstawiciel Municipal Waste Europe. Przedstawił on system gospodarki odpadami w Austrii, który zapewnia temu krajowi osiągnięcie jednych z najwyższych w Europie poziomów odzysku i recyklingu odpadów komunalnych. Z doświadczeń austriackich wynika, że na kondycję branży w Austrii wpływa prawnie uregulowany, sprawnie zorganizowany system rozszerzonej odpowiedzialności producentów. Producenci i wprowadzający na rynek opakowania i produkty w opakowania ponoszą koszty zbiórki i zagospodarowania wprowadzanych na rynek opakowań. Dodatkowym czynnikiem finansowania systemu odpadowego w Austrii jest gwarancja poziomu ceny minimalnej za surowce wtórne gwarantująca opłacalność ich zbiórki i recyklingu.

Tematyka rozszerzonej odpowiedzialności producentów była także przedmiotem wystąpienia Anny Larsson – dyrektora ds. Rozwoju Przedsięwzięć GOZ firmy Rellop platform z siedzibą w Brukseli. Na przykładzie krajów skandynawskich wykazała jak duże znaczenie  ma sposób realizacji zadań w ramach rozszerzonej odpowiedzialności na poziom odzysku i recyklingu odpadów w Szwecji i Norwegii.

Do perspektyw branży odpadowej w kontekście europejskim odniósł się również Krzysztof Bałanda – Członek Zarządu i Przedstawiciel KIGO w Municipal Waste Europe, przedstawiając uczestnikom kierunki zmian w gospodarce odpadami w świetle najnowszych dyrektyw unijnych. Zwrócił uwagę zebranych na fakt, że unijne instytucje propagują nowe spojrzenie na działalność w gospodarce odpadami , w którym nie możemy koncentrować się wybiórczo na jej poszczególnych elementach, ale powinniśmy patrzeć na nią przez pryzmat całości. Tylko wówczas możliwe jest pozyskanie najlepszych efektów środowiskowych. Ta nadrzędna koncepcja jest punktem wyjściowym dla działań instytucji unijnych w dobie realizacji założeń gospodarki obiegu zamkniętego. Dlatego należy przyjąć taki schemat działań, w którym założymy, że odpad generowany przez człowieka stał się zasobem, a więc powinniśmy postrzegać go w kategorii szansy a nie problemu. Zachęcał uczestników spotkania także do skorzystania z najlepszych praktyk zebranych i opisanych przez Centrum Badawcze Komisji Europejskiej, i zawartych w dokumencie z maja ubiegłego roku., pt.:  „Best Environmental Management Practice for the Waste Management Sector” (w skrócie BEMP’s).

Zmiany prawne i ich wpływ na kształtowanie działalności w gospodarce odpadami
w gminach

Szeroki aspekt, omawianych na konferencji, zagadnień prawnych związanych z gospodarką odpadami wzbudził ożywioną dyskusję uczestników spotkania. Przedstawione przez Eksperta KIGO – Mec. Sławomira Podgórskiego z Kancelarii Radców Prawnych Sławomir Podgórskii Agnieszka Kapera oraz Macieja Kiełbusa – Partnera w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners referaty dotyczyły w głównej mierze nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz proponowanych aktów wykonawczych do ustaw odpadowych, a także proponowanych zmian w Prawie Zamówień Publicznych  w kontekście ich wpływu na działalność samorządowych spółek komunalnych oraz gmin.

Jak ważna jest współpraca  pomiędzy władzami miasta, a spółką  komunalną  w kreowaniu polityki środowiskowej w dobie obecnych zmian prawnych  przedstawił, na przykładzie kompleksowych działań Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania w Krakowie Henryk Kultys – Prezes MPO w Krakowie.

Z dużym zainteresowaniem uczestników konferencji spotkała się także prezentacja Marcina Chełkowskiego  – Prezesa Zarządu IVW Polska w której wykazał zależność pomiędzy przyjętym w gminach systemem selektywnej zbiórki odpadów a osiągniętymi efektami w zakresie wymaganych poziomów recyklingu i odzysku odpadów.

Podczas konferencji uczestnicy mieli możliwość zwiedzenia sortowni Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania w Krakowie, nie zabrakło także prezentacji sponsora głównego konferencji firmy EKOCEL prezentującego innowacyjne rozwiązania w śmieciarce Medium X4 oraz sponsorów: Scania Polska S.A. oraz  REFUNDA Sp. z o.o. Naszym gościom zaprezentowano także zakresy odpowiedzialności osobowej za  zarządzanie dobrem publicznym.

Ewa Rakowska, Dyrektor Biura , Krajowa Izba Gospodarki Odpadami

źródło: Wiesław Majka, Kancelaria Prezydenta

źródło: Wiesław Majka, Kancelaria Prezydenta

źródło: Wiesław Majka, Kancelaria Prezydenta

Tłumaczenie dzięki współpracy z firmą BIRETA profesional translations.